Yetenek/kapasitelerin tanımları

Nosratt Peseschkian

Dakiklik: Üzerinde anlaşılan veya beklenilen zamana uyabilme yeteneği

Temizlik: Saflık yeteneği; beden, kıyafet, günlük eşyalar, ortam ve çevre aynı zamanda benzetme olarak kişilikle ilgili.

Düzenlilik: Kişinin algı ve çevresini organize edebilme yeteneği. Çeşitli bağlamlarda: akla uygunluk, geleneksel düzen, nesnel düzen; sezgisel, fantastik, romantik düzen; içe ve dışa yönelik düzen.

İtaat: Dışsal bir otoriteden ricaları kabul edebilme, emir ve komutları takip edebilme yeteneği

Kibarlık: Kişiler arası ilişkileri şekillendirme yeteneği. Görünüşleri: adap, düşüncelilik, kendine ve başkasına dikkat edebilmek, mütevazılık.

Dürüstlük: Kişinin görüşünü açıkça ifade edebilme, ihtiyaç ve ilgilerini paylaşabilme ve bilgilendirme yeteneği. Doğruculuk ve içtenlik dürüstlük sayılır. Partnerler arası ilişkide dürüstlük; sadakat, sosyal iletişimde dobralık ve doğrudan doğruyalık sayılır.

Sadakat: Stabil bir ilişkiye girebilme ve bunu uzun süre sürdürebilme yeteneği. Özellikle cinsellikle ilgilidir. Geleneksel evlilik sadakate dayalıdır. Buna rağmen sadakat kurumlarda, görünüş ve ilkelerde de görünür.

Adalet: Kendi çıkarı ve ötekilerin çıkarı arasında denge kurabilme yeteneği. Objektif kurallar yerine, partizanlık, kişisel eğilim veya kişisel garezin seçimi kişide adaletsizlik hissi uyandırır.

Çaba/Başarı: Çoğunlukla yorucu ve zorlayıcı tipte bir davranışı uzun süre yapabilme ve buna hazır olma yeteneği. Çaba ve başarı toplumda başarının kriteridir, statü ve tanınırlıkla onurlandırılır.

Tutumluluk: Para, değerli eşya gibi şeylerde ekonomik davranabilme yeteneği. Uç durumlar savurganlık ve cimriliktir.

Güvenilirlik: Bir kişiye güvenebildiğimizde güvenilirlikten bahsederiz. Biz olmasak bile, işini anlaştığımız şekilde yapacaktır ve beklentilerimizi boşa çıkarmayacaktır.

Sevgi: Her tür nesneyle farklı derecelerde olumlu duygusal ilişki kurabilme yeteneği. Sevgi tek tür davranışı ima etmez: kişinin ötekini sevme yeteneği ve sevilecek şekilde davranabilme yeteneği olur.

Sabır: Kişinin kendisini, ötekini veya bir durumu olduğu gibi kabul edebilme yeteneği. Sabırın eşiti bekleme yeteneğidir, şüphe ve beklentilere rağmen partneri tolere edebilmek, doyumu kısmen erteleyebilmek ve kişiye zaman vermektir.

Zaman: Zamanın geçişini şekillendirebilmek ve geçmiş, gelecek ve şimdi ile ilişki kurabilme yeteneği. Kişi bunları zaten oluşturulmuş şeylere uyarak da yapabilir, kendisi de planlayabilir.

Umut: Kişinin kendi, partneri ya da grubun yeteneklerinin gelişimine karşı olumlu tutumlar geliştirebilme yeteneği. Bu tutumlar şimdinin de ötesine geleceğe taşınabilir.

Temas: Sosyal ilişkiler kurma ve bunları besleme yeteneği. Temas yeteneğinin görünümlerinden biri sosyal temastır, aynı zamanda hayvan, bitki veya nesnelerle olabilir.

Cinsellik: Kişinin kendisi veya bir partnerle cinsel veya cinsel motivasyonlu ilişki kurabilme yeteneği. Seks, cinsellik ve sevgi arasında ayrım yaparız. Seks bedenseldir. Cinsellik kabul veya red kriterlerini ortaya koyan özellikler veya tuhaflıklardır. Sevgi bu özellikleri taşıyan kişiyi saran şeydir.

İnanç: Bilinmeyen ve bilinmesi mümkün olmayanla ilişki kurabilme, kısmen bilinir hale gelene kadar bunlara yaklaşma yeteneği. İnanç kişinin kendi yeteneklerine, başka bir insana ya da araştırılmamış bilimsel gerçeklere veya dinlerin Bilinmeyenine yönelebilir.

Çeviri: Engin Özçiçek